اشتیاق حیات در تالابهای لرستان جان گرفت/ مهمانی با شکوه پرندگان مهاجر

به گزارش خبرنگار مهر، استان لرستان دارای تالابهای متعددی است به طوریکه در حال حاضر پلدختر به عنوان شهر تالابهای لرستان با دارا بودن هفت تالاب دائمی، بروجرد با تالاب "بیشه دالان" و دورود با تالاب "تنوردر" میزبان پرندگان مهاجر هستند.

در این میان شهرستان پلدختر دارای تالاب های فصلی و دائمی چون گری بلمک، گری جمجمه، تکانه، لفانه، کبود و زردابه است که تالاب گری بلمک با بیش از 500 هکتار وسعت بزرگترین آنهاست.

براساس بررسی های زمین شناسی، تالاب های معروف پلدختر بر روی آهکهای خرد شده لنداسلاید سیمره (چل جایدر) واقع شده اند که حدود 10 تا 11 هزار سال پیش وقوع زلزله ای به بزرگی بیش از 7 ریشتر موجب رانش لایه های سنگی یال شمالی طاقدیس کبیرکوه و مسدود شدن رودخانه های سیمره و کشکان و در نتیجه تشکیل دریاچه ای عظیم در جنوب شهرستان پلدختر و شمال شهرستان دره شهر شد و به دنبال آن شرایط تشکیل تالاب ها نیز فراهم شد که با این اوصاف قدمت تالاب های پلدختر در واقع معادل سن لنداسلاید سیمره است.

تالابها و رودخانه های لرستان میزبان پرندگان مهاجر

تالاب های شهرستان پلدختر که در بخش وسیعی از بلندی های مشرف به دشت جایدر و پیچ و خم های جالب توجه "تنگ فنی" قرار دارند از جمله جاذبه هایی هستند که اگر از امکانات لازم برخوردار شوند درآمدزا خواهند شد.

این تالاب ها یا به اصطلاح مردم محلی "گریها" در فصول پرآبی از طراوت قابل توجهی برخوردارند و هم اکنون میزبان پرندگان مهاجر هستند.

"گری پا به نار" و "گری تاف" کنار هم قرار گرفته و "گری کبود" حالتی شبیه جزیره به خود گرفته و "گری جمجمه" به معنای جنبان که حالت متحرک دارد. آب شیرین تالاب تنگ فنی و گیاهانی چون بلمک، نی، بلوط، پونه و بابونه در حاشیه همه تالاب های این منطقه مناظر دلفریب و چشم نوازی را به وجود آورده اند.

بیشه دالان نیز نام تالابی است در شهرستان بروجرد که نام محلی آن "بیشه دالون" است و مساحت عمومی آن - قبل از خشکانده شدن - حدود ۹۱۳ هکتار برآورد شده‌است. تالاب بیشه دالان در ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر بروجرد و در دشت سیلاخور قرار گرفته‌است.

بیشه دالان از گذشته زیستگاه پرندگان مهاجری بوده‌است که برخی ماههای سال را در این منطقه می‌گذرانند. علاوه بر آن جانوران بومی دیگری از گروه پرندگان، دوزیستان، خزندگان و پستانداران در این منطقه زیست می‌کنند. مار، مرغابی، خرگوش، لاک پشت، حواصیل، گرگ، شغال و سگ آبی از حیواناتی هستند که در این ناحیه یافت می‌شوند.

گشت های کنترل و نظارت در سطح تالابها افزایش داده شد

مدیرکل محیط زیست استان لرستان در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر در خرم آباد در سخنانی با اشاره به ورود پرندگان به تالابهای پلدختر، دورود و بروجرد، اظهار داشت: پرندگان مهاجر با شروع فصل سرما تالابهای این استان شامل تالابهای پلدختر، تالاب های "تنوردر" و "گوشه پل" دورود و "بیشه دالان" بروجرد را برای زمستان گذرانی انتخاب کرده اند.

محمد حسین بازگیر با بیان اینکه تاکنون نزدیک به 50 گونه پرنده مهاجر وارد تالابهای استان لرستان شده اند، عنوان کرد: این در حالیست که پیش بینی می شود تا نیمه آذرماه سالجاری گونه های دیگری از پرندگان نیز مقصد مهاجرت خود را تالابهای این استان قرار دهند.

وی با بیان اینکه از میان تالابهای لرستان تالابهای پلدختر منطقه صید و شکار ممنوع محسوب می شوند، یادآور شد: با توجه به آغاز فصل مهاجرت پرندگان به تالابهای استان و نیاز این پرندگان به امنیت و غذا گشت های کنترل و نظارت در سطح تالابها افزایش داده شده است.

مدیر کل محیط زیست استان لرستان با بیان اینکه در فصل مهاجرت پرندگان مهاجر وجود محل امن و دور از استرس برای این میهمانان زیبای طبیعت لرستان ضروری و لازم است، از مردم و گردشگران خواست از هرگونه اقدامی که موجب سلب آسایش و امنیت و پناه این پرندگان مهاجر می شود خودداری کنند.

با هرگونه تخلف شکارچیان به شدت برخورد می شود

بازگیر ادامه داد: در صورت مشاهده هر گونه تخلف، ماموران گارد اداره حفاظت محیط زیست به شدت و برابر قوانین و مقررات موجود شکار و صید با متخلفان برخورد خواهند کرد.

وی به برخی گونه های وارد شده به تالابهای استان اشاره کرد و گفت: پرندگانی چون سرسبز، اردک ارده ای، خوتکا، چنگر، چنگر نوک سرخ، لک لک سفید، لک لک سیاه، حواصیل خاکستری، حواصیل شب، اگرت سفید بزرگ و ...از جمله گونه های وارد شده به تالابهای لرستان هستند.

مدیرکل محیط زیست استان لرستان با اشاره به ورود صدها قطعه از این پرندگان به تالابهای پلدختر، "بیشه دالان" بروجرد و "تنوردر" دورود، عنوان کرد: خوشبختانه وضعیت شکار پرندگان در این تالابها نگران کننده نیست ولی نظارت این اداره با ورود پرندگان به تالابهای استان افزایش یافته است.

سرشماری پرندگان از نیمه دوم آذرماه آغاز می شود

کارشناس محیط طبیعی و پرنده شناسی اداره کل محیط زیست لرستان نیز در این رابطه با اشاره به اینکه کار سرشماری پرندگان با شروع فصل سرما در استان آغاز می شود، اظهار داشت: در این راستا در یک برنامه زمانبندی از نیمه دوم آذرماه تا نیمه دوم دیماه را برای سرشماری پرندگان در نظر می گیرند.

محسن امیری با بیان اینکه استان لرستان با توجه به منابع آبی و تالابهای آن یکی از زیستگاههای پرندگان آبزی و کنار آبزی محسوب می شود، افزود: در این راستا هر ساله تالابهای پلدختر، "بیشه دالان" بروجرد، "تنوردر" دورود و همچنین رودخانه های سطح استان پذیرای پرندگان هستند.

وی ادامه داد: در این راستا با توجه به ورود پرندگان مهاجر به برخی از رودخانه های استان از جمله کشکان، تیره و ماربره، کاکارضا و رودخانه خرم آباد این رودخانه ها به عنوان سایت های پرنده پذیر استان مطرح شده اند.

1000 پرنده وارد تالابها و رودخانه های لرستان شدند

کارشناس محیط طبیعی و پرنده شناسی اداره کل محیط زیست لرستان با اشاره به روند مهاجرت پرندگان به استان، عنوان کرد: در سالهای پرباران این استان شاهد حضور بیش از 9 هزار پرنده بوده است.

امیری ادامه داد: این در حالیست که در سال گذشته با خشکسالی های رخ داده متاسفانه تنها حدود چهار هزار پرنده را در استان توانستیم سرشماری کنیم.

وی با اشاره به حضور دسته های پرجمعیت حواصیل شب، اردک سرسبز، حاجی لک لک و لک لک سیاه در سطح استان، عنوان کرد: این در حالیست که گونه هایی مانند اردک بلوطی، قوی گنگ و پلیکان سفید به صورت انگشت شمار در مهاجرت های پرندگان به استان دیده شده اند.

امیری با بیان اینکه با شروع فصل مهاجرت پرندگان به لرستان بالغ بر هزار پرنده مهمان تالابها و رودخانه های استان شده اند، افزود: این پرندگان از 50 گونه آبزی و کنارآبزی هستند.

هیچ پروانه شکاری صادر نشده و نمی شود

وی با اشاره به تشدید کنترل ها در فصل مهاجرت پرندگان بیان داشت: ادارات شهرستانی محیط زیست گشت های حفاظت و کنترل خود را برای ایجاد فضایی امن و آرام برای پرندگان مهاجر افزایش داده اند.

امیری با بیان اینکه شکار پرندگان در استان به طور کلی ممنوع شده و هیچ پروانه شکاری صادر نمی شود، یادآور شد: هر گونه حضور شکارچیان برای شکار پرندگان با برخورد شدید گارد حفاظت و ماموران محیط زیست همراه خواهد بود.

............................

گزارش: صدیقه حسینی